Myanmar’da OHAL bir kez daha uzatıldı: ‘Ordu, 2024’te 1824 sivili öldürdü’

Asya ülkesi Myanmar’da askeri yönetim, bu yıl yapılacağını açıkladığı seçimlere hazırlık gerekçesiyle olağanüstü halin (OHAL) 6 ay daha uzatıldığını duyurdu.

Anadolu Ajansı’nın aktardığına göre, cunta lideri General Min Aung Hlaing’ın seçimlerin yapılabilmesi adına ‘istikrarın yeniden sağlanması’ için daha fazla zamana ihtiyaç duyulduğunu açıklamasının ardından Ulusal Savunma ve Güvenlik Konseyi, ülkedeki olağanüstü halin 6 ay daha uzatıldığını bildirdi. Myanmar ordusu tarafından hazırlanan 2008 Anayasası uyarınca askeri yönetim, ülkeyi bir yıl süreyle olağanüstü hal altında yönetebiliyor, ardından da seçimlere gitmeden önce iki kez 6 aylık uzatma yapabiliyor. Ancak bu yeni karar, 2021’deki darbenin ardından yapılan 7’nci olağanüstü hal kararı olarak kayıtlara geçti.

OHAL, ordunun tüm hükümet işlevlerini üstlenmesine imkan tanıyarak Hlaing’e yasama, yargı ve yürütme yetkileri veriyor. Ordu önce seçimlerin Ağustos 2023’te yapılacağını duyurmuş, bu tarihi düzenli olarak erteleyerek 2025’te yapılacağını açıklamıştı.

BM: 2024, 2022’DEN SONRA EN AĞIR SİVİL ÖLÜMLERİN YAŞANDIĞI YIL OLDU

Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk de Myanmar ordusunun 2020 yılındaki genel seçimde hile yapıldığı iddialarının ortaya atılması ve siyasi gerilim yaşanmasının ardından 1 Şubat 2021’de yönetime el koymasına ilişkin BM İnsan Hakları Ofisi’nin son raporunu paylaştı. Myanmar’daki askeri yönetimin geçen yıl sivillere yönelik şiddetin benzeri görülmemiş seviyelere ulaştığını kaydeden Türk, 2024’ün darbeden sonra en ağır sivil ölümlerinin yaşandığı yıl olduğunu belirtti. Türk, “İktidar üzerindeki kontrolü zayıflayan ordu, 2024 boyunca sivillere ve sivillerin yaşadığı bölgelere karşı ardı ardına misilleme hava saldırıları ve topçu ateşi başlattı. Binlerce genç askerlik hizmeti için zorlandı. Keyfi tutuklamalar ve soruşturmalar gerçekleştirildi” dedi.

‘2024 YILINDA EN AZ 1824 KİŞİ ÖLDÜRÜLDÜ’

Ordunun şiddetini artırması dolayısıyla kitlesel yerinden edilmelerin yaşandığına işaret eden Volker Türk, doğal afetler karşısında bile insani yardım görevlilerine erişimin engellediğinin altını çizdi. Türk, “Siyasi Tutuklulara Yardım Kuruluşu’nun (AAPP) verilerine göre, son 4 yılda 1144 kadın ve 709 çocuk olmak üzere en az 6 bin 231 sivil ordu tarafından öldürüldü” diye konuştu. Geçen yıl, 531 kadın ve 248 çocuk olmak üzere en az 1824 kişi öldürüldüğünü aktaran Türk, 2023’te bu sayının 1639 olduğunu bildirdi.

Türk, “Dört yıl sonra siviller için sahadaki durumun her geçen gün daha da kötüleştiğini görmek çok üzücü. Bu vahşete acilen son verilmediği ve faillerin hesap verebilirliği sağlanmadığı takdirde sivil kayıplar artmaya devam edecek, siviller için genel durum kaçınılmaz olarak kötüleşmeye devam edecek” değerlendirmesinde bulundu.

Özellikle bölgedeki nüfuz sahibi devletlere, Myanmar’daki şiddete son verme konusunda daha fazla çaba gösterme çağrısında bulunan Volker Türk, uluslararası toplumun işlenen suçlara karşı cezasızlığın sona erdirilmesi için adım atılması gerektiğini bildirdi.

Ne olmuştu?

Myanmar ordusu, 2020’deki genel seçimde hile yapıldığı iddialarının ortaya atılması ve ülkede siyasi gerilim yaşanmasının ardından 1 Şubat 2021’de yönetime el koymuştu.

Ordu, ülkenin fiili lideri ve Dışişleri Bakanı Aung San Suu Çii başta olmak üzere pek çok yetkili ile iktidar partisi yöneticisini gözaltına almış ve 1 yıllığına olağanüstü hal (OHAL) ilan etmişti. Myanmar Ulusal Demokratik İttifak Ordusu, Budist Arakan Ordusu ve Ta’ang Ulusal Kurtuluş Ordusundan silahlı grupları bünyesinde toplayan ‘Üç Kardeşler İttifakı’ Myanmar ordusuna karşı silahlı eylemler başlatmıştı.

Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Ofisi Sözcüsü Liz Throssell, 17 Eylül 2024’te yaptığı açıklamada, Myanmar’da askeri darbenin gerçekleştirildiği 2021’den Eylül 2024’e kadar en az 5 bin 350 sivilin öldürüldüğünü ve 3,3 milyondan fazla kişinin yerinden edildiğini bildirmişti.

(ANADOLU AJANSI)